To τελευταίο διάστημα η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων προχώρησε στη δέσμευση δύο πολύ σημαντικών ποσών από το ΕΣΠΑ και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για οδικά έργα στην Κεφαλονιά.
Πρόκειται για τον δρόμο Καραβόμυλου-Αγίας Ευφημίας, ο οποίος διαβάσαμε ότι θα διαπλατυνθεί και θα συνοδευθεί από ποδηλατόδρομο. Το ύψος του έργου υπολογίζεται στα 7,2 εκατομμύρια ευρώ. Το δεύτερο έργο αφορά στη σύνδεση του Αργοστολίου με το αεροδρόμιο μέσω Κρανιάς, ύψους 4 εκατ. ευρώ. Τα διόλου ευκαταφρόνητα ποσά αυτά έρχονται ως συνέχεια ενός επίσης υψηλού ποσού της τάξης των 3 εκατ. ευρώ που είχε διατεθεί από την προηγούμενη Περιφερειακή Αρχή το 2014 για συντήρηση του οδικού δικτύου της Κεφαλλονιάς και της Ιθάκης και συμπληρώνονται από άλλες περίπου 500.000 για βελτιώσεις που εγκρίθηκαν πρόσφατα. Συνεπώς μιλάμε για ποσά σχεδόν 15 εκατομμυρίν ευρώ για τους δρόμους των νησιών μας και μάλιστα σε εποχή κρίσης, αυτά χωρίς να υπολογίσουμε τα έργα αποκατάστασης των δρόμων στην σεισμόπληκτικη Παλλική, την γέφυρα του Χάρακα, την ασφαλτόστρωση στο Καλόν Όρος και τα δημοτικά έργα οδοποιίας.
Η παρούσα κινητικότητα της Περιφερειακής Αρχής είναι συνεπώς αξιοπρόσεκτη και θα πρέπει να προκαλέσει μια γενικότερη συζήτηση αναφορικά με το θέμα των δρόμων στην Κεφαλονιά, η οποία φοβάμαι ότι δεν έχει γίνει με μακροπρόθεσμους όρους ανάπτυξης. Ενώ εξευρίσκονται σημαντικοί πόροι για εκτέλεση έργων, το στρατηγικό πρόβλημα παραμένει και καταδεικνύει το προφανές – οτι τα όποια έργα οδοποιίας έχουν γίνει στο νησί είναι έργα τα οποία αποτελούν «πινελιές» σε ένα καμβά δίχως ραχοκοκκαλιά. Τα περισσότερα εξ αυτών εξυπηρετούν τοπικές ανάγκες χωριών – και πολύ καλά κάνουν – δεν συνδέονται όμως μεταξύ τους πάνω σε έναν ή δύο κεντρικούς άξονες.
Αυτή τη στιγμή υπάρχει στη Φάλαρη ένας «τυφλός» δρόμος ο οποίος συνδέεται στο πουθενά. Τα Δειλινάτα και τα Λουκάτα δέχονται μεγάλο αριθμό οχημάτων τα οποία αναπτύσσουν υψηλές ταχύτητες δημιουργώντας σοβαρό πρόβλημα ασφάλειας. Συνεπώς προτεραιότητα είναι ο δρόμος αυτός να τραβηχτεί από τη Λάμια ως το Αργοστόλι και από τα Λουκάτα να βγει στον δρόμο για την Αγία Ευφημία. Ένα εξίσου σημαντικό ζήτημα είναι και η βελτίωση της χάραξής του δρόμου, η οποία είναι εξαιρετικά προβληματική, καθώς δεν ζούμε στην εποχή του Νάπιερ. Έτσι σήμερα ένας οδηγός ακόμα και με ταχύτητα 50/60 χλμ. βρίσκεται συχνά στο αντίθετο ρεύμα προκειμένου να αποφύγει τις συνεχείς στροφές.
Το δεύτερο και μεγαλύτερο «αγκάθι» αφορά στη σύνδεση του Αργοστολίου με τον Πόρο. Με δεδομένο οτι η Κεφαλονιά είναι το μόνο νησί του Ιονίου όπου το λιμάνι που το συνδέει με την ηπειρωτική Ελλάδα δεν ταυτίζεται με την πρωτεύουσά του, είναι κρίσιμο να υπάρξει ένας σύγχρονος και ασφαλής δρόμος, καθώς είναι προφανές ότι το υπάρχον δίκτυο δεν μπορεί να υποστηρίξει τον κυκλοφοριακό φόρτο. Οι αποστάσεις και το πλήθος των χωριών που διαπερνά ο νυν δρόμος δεν αφήνουν περιθώρια για σενάρια διαπλάτυνσής του. Συνεπώς πρέπει να μελετηθεί μια άλλη χάραξη. Φυσικά αυτά στην Κεφαλονιά πάντα τα συζητούσαμε ως σενάρια… επιστημονικής φαντασίας καθώς τόσο το μέγεθος του έργου, τα δημόσια οικονομικά, αλλά και το κόστος των απαλλοτριώσεων το καθιστούν πρακτικά μη εφαρμόσιμο.
Επίσης, είναι προφανές ότι ακόμα και αν υπήρχαν οι πόροι, ο χρόνος εκτέλεσης ενός τέτοιου έργου δεν ταυτίζεται με τον πολιτικό χρόνο ζωής μιας δημοτικής ή περιφερειακής αρχής – κάτι που αυτομάτως δεν το καθιστά ελκυστικό. Οφείλουμε όμως να σχεδιάσουμε για το μέλλον. Η εκπόνηση μιας μελέτης χάραξης είναι στην τρέχουσα συγκυρία οικονομικά υλοποιήσιμη καθώς οι τιμές δεν έχουν καμία σχέση με αυτές που πληρώνονταν προ κρίσης. Με την ολοκλήρωσή της, τόσο η Περιφέρεια όσο και ο Δήμος Κεφαλονιάς θα έχουν ένα πολύ ισχυρό όπλο στη φαρέτρα τους στις συνομιλίες τους με την κεντρική διοίκηση. Διότι ακόμα και αν το έργο πρέπει στην υλοποίησή του να «σαλαμοποιηθεί» και να ολοκληρωθεί σε φάσεις, η μελέτη θα λειτουργεί ως οδοδείκτης, για τις διάδοχες διοικήσεις.
Το μείζον όμως δεν είναι οι δρόμοι ως έργα. Είναι η απόφασή μας να μη συμφιλιωθούμε με τη ματαιότητα και την αντίληψη του ότι τίποτα δεν αλλάζει. Πρόσφατα, είδαμε το Αργοστόλι να αναβαθμίζεται με την ανάπλαση της πλατείας και την πεζοδρόμηση της Παναγή Βαλλιάνου. Αυτό άλλαξε συνολικά την ψυχολογία – εκτιμώ ότι ανάλογο θα είναι το αποτέλεσμα και με την Κυαν Ακτή, τη Ριζοσπαστών και το Ληξούρι. Ας αρχίσουμε λοιπόν να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο και για τους οδικούς άξονες, οι οποίοι αποτελούν ζωτικά έργα και θα ωφελήσουν το νησί στο σύνολό του.